LASIK: τι πρέπει να γνωρίζετε για τη χειρουργική επέμβαση διόρθωσης της όρασης

Όσοι πάσχουν από προβλήματα όρασης συνήθως χρησιμοποιούν γυαλιά ή φακούς επαφής προκειμένου να διορθωθεί το πρόβλημα τους. Ωστόσο, υπάρχει ένας αυξανόμενος αριθμός ανθρώπων που επιθυμούν να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση – Δοκιμάζουν την μέθοδο LASIK. Διαβάστε εδώ ποια είναι η διαδικασία και τι πρέπει να γνωρίζετε. 

Πίνακας Περιεχομένων

• Τι είναι η μέθοδος LASIK;
• Πώς λειτουργεί ακριβώς η μέθοδος LASIK;
• Πόσο καιρό χρειάζεται για να ανακάμψετε από την μέθοδο LASIK;
• Είναι ασφαλής η μέθοδος LASIK;
• Ποια είναι τα μειονεκτήματα της χειρουργικής επέμβασης ματιών με την μέθοδο LASIK;
• Πόσο κοστίζει η μέθοδος LASIK;
• Lasik ή PRK; Ποια χειρουργική επέμβαση είναι καλύτερη;

Τι είναι η μέθοδος LASIK;

Ο όρος LASIK σημαίνει ουσιαστικά ενδοστρωματική κερατοσμίλευση με laser. Αυτή η χειρουργική επέμβαση διόρθωσης της όρασης χρησιμοποιείται από τη δεκαετία του 1990. Η διόρθωση επιτυγχάνεται με ένα ειδικό λέιζερ που ανασχηματίζει τον κερατοειδή με σκοπό την αλλαγή της ισχύος εστίασης.¹

Στην περίπτωση της μυωπίας, υπερμετρωπίας ή αστιγματισμού , το περιβάλλον συνήθως φαίνεται θολό και χωρίς να μπορεί να γίνει εστίαση. Με αυτές τις μορφές αμετροπίας, η διαθλαστική δύναμη του οφθαλμού δεν είναι η καλύτερη. Τα αντικείμενα δεν μπορούν να απεικονιστούν καθαρά από τον αμφιβληστροειδή. Η μέθοδος LASIK αλλάζει τη διαθλαστική ισχύ του κερατοειδούς έτσι ώστε να διορθωθεί η θολωμένη όραση. Έτσι, το φως που περνάει μέσα από τον κερατοειδή μπορεί να φτάσει σωστά τον αμφιβληστροειδή που βρίσκεται στο πίσω μέρος του ματιού. Η όραση γίνετε και πάλι καθαρή χωρίς γυαλιά ή φακούς επαφής.²

Οι χειρουργικές διαδικασίες που στοχεύουν στη βελτίωση της ισχύος εστίασης του οφθαλμού ονομάζονται διαθλαστικές χειρουργικές επεμβάσεις.

Πώς λειτουργεί ακριβώς η μέθοδος LASIK;

Στην κανονική όραση, οι εικόνες επικεντρώνονται στον αμφιβληστροειδή στο πίσω μέρος του ματιού μας. Όταν όμως υποφέρουμε από κάποια δυσλειτουργία στην όραση, οι εικόνες εστιάζουν αλλού, με αποτέλεσμα να παρουσιάζεται θολή όραση.

Εδώ μπορείτε να δείτε πώς το φως πλησιάζει λανθασμένα στο εμπρόσθιο μέρος του αμφιβληστροειδούς χιτώνα. 

Πηγή: Fashion Eye Center

Τα λέιζερ LASIK μπορούν να βοηθήσουν σε αυτά τα οπτικά ελαττώματα. Διορθώνουν τον κερατοειδή στον βαθμό που το φως επικεντρώνεται στον αμφιβληστροειδή όπως θα έπρεπε όταν αυτός ήταν σε υγιής κατάσταση. Η αναμόρφωση του κερατοειδούς επιτυγχάνεται μέσω ενός λέιζερ. Ένας διαχωρισμός δημιουργείται στον κερατοειδή χιτώνα κάτω από τον οποίο το λέιζερ στη συνέχεια επικεντρώνεται στο μάτι.³

Τα βήματα της χειρουργικής επέμβασης:⁴

Όπως με όλες τις άλλες μεθόδους λέιζερ, μετά από μια χειρουργική επέμβαση LASIK η οπτική οξύτητα πρέπει να παραμείνει σταθερή για τουλάχιστον ένα χρόνο. Δεν πρέπει να εμφανιστούν οφθαλμικές παθήσεις (π.χ καταρράκτης ή ασθένειες του αμφιβληστροειδούς).

Μια χειρουργική επέμβαση ματιών με λέιζερ μπορεί να διαρκέσει από 15 έως 30 λεπτά, ανάλογα με τον τύπο της χειρουργικής επέμβασης και την ατομική συνταγή του ασθενούς.

Προτού ο γιατρός σας αρχίσει να χρησιμοποιεί το λέιζερ, το μάτι σας αναισθητοποιείται με τοπικό αναισθητικό, έτσι ώστε να μην νιώθετε τίποτα κατά τη διάρκεια της επέμβασης.

Χρησιμοποιώντας ένα ειδικό χειρουργικό εργαλείο, ο χειρουργός πρώτα δημιουργεί μια λεπτή σχισμή του κερατοειδούς χιτώνα. Μετά γυρίζει αυτήν την „σχισμή“ στο πλάι σαν σελίδα βιβλίου.

Τότε τα βαθύτερα στρώματα του κερατοειδούς επεξεργάζονται ανάλογα (flattened για κοντινής όρασης ασθενείς ή steepened για μακρινής όρασης ασθενείς) με τη βοήθεια ειδικής δέσμης λέιζερ. Η δέσμη υπεριώδους φωτός αφαιρεί τις μικροσκοπικές ποσότητες ιστού από τον κερατοειδή ώστε να εστιάζει το φως με μεγαλύτερη ακρίβεια στον αμφιβληστροειδή χιτώνα. Η μυωπία και η υπερμετρωπία δεν είναι τα μόνα προβλήματα όρασης που μπορούν να αντιμετωπιστούν με λέιζερ. Τα ειδικά excimer λέιζερ μπορούν επίσης να διορθώσουν τον αστιγματισμό επιστρέφοντας έναν ακανόνιστο κερατοειδή στο κανονικό του σχήμα.

Μετά τη επέμβαση, η σχισμή αναδιπλώνεται ξανά. Θα αναπτυχθεί από μόνη της σιγά σιγά. Ωστόσο, ο κερατοειδής χάνει τη μηχανική αντοχή του. Αυτό δεν μπορεί να αλλάξει με τις σύγχρονες μεθόδους.

Τα καλά νέα: Το λέιζερ είναι μια πολύ ήπια μέθοδος για τη βελτίωση της όρασης. Δεν απαιτούνται επίδεσμοι ή ραφές με την επέμβαση.

Πόσο καιρό χρειάζεται για να ανακάμψετε από την μέθοδο LASIK;

Στις περισσότερες περιπτώσεις χειρουργικής επέμβασης ματιών με λέιζερ, η όραση επιστρέφει στα κανονικά επίπεδα αρκετές ώρες μετά την επέμβαση. 

Με την πάροδο του χρόνου, τα μάτια σας θα βελτιωθούν σταθερά. Έτσι, είναι εφικτό να επιστρέψετε στην εργασία για παράδειγμα λίγες ημέρες μετά την επέμβαση και να ακολουθήσετε τις καθημερινές σας συνήθειες. Αυτό όμως που πρέπει να κάνετε για ορισμένο χρονικό διάστημα είναι να καθαρίζετε προσεκτικά τα μάτια σας, σε καθημερινή βάση, και να αποφεύγετε τις αθλητικές δραστηριότητες.

Πολλοί ασθενείς παραπονούνται πως υποφέρουν από ξηροφθαλμία και αίσθηση κάποιου ξένου σώματος μετά την επέμβαση. Επιπλέον, υπάρχουν επιπτώσεις κατά τη διάρκεια της νύχτας, οι οποίες μπορούν να σας επηρεάσουν σε τέτοιο βαθμό που να μην μπορείτε να οδηγήσετε. Τα ενοχλητικά φαινόμενα λάμψεων, τα αποκαλούμενα halos, συμβαίνουν επίσης συχνά μετά από τις επεμβάσεις LASIK. Αυτά τα συμπτώματα συνήθως εξαφανίζονται μέσα στο διάστημα των πρώτων τριών μηνών. Ωστόσο, όταν οι διορθώσεις υπερβαίνουν τους πέντε βαθμούς, οι επιδράσεις της επέμβασης και οι λάμψεις μπορούν να είναι πιο επίμονες.⁵ 

Τα συμπτώματα που ακολουθούν το LASIK:

• Ταλαιπωρία κατά τις πρώτες ημέρες, ήπιος ερεθισμός και ευαισθησία στο φως
• Halos, λάμψη και αστέρια σε περιβάλλοντα χαμηλού φωτισμού
• Ξηροφθαλμία
• Θολή όραση
• Μειωμένη ευκρίνεια της όρασης

Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, τα προβλήματα αυτά είναι προσωρινά και εξαφανίζονται εντελώς μέσα σε τρεις έως έξι μήνες. 

Είναι ασφαλής η μέθοδος LASIK;

Μπορούμε να απαντήσουμε σε αυτή την ερώτηση με ένα ηχηρό ναι. Αυτό οφείλεται στον εξαιρετικά χαμηλό κίνδυνο επιπλοκών από τη επέμβαση.⁶

Τα αποτελέσματα της σύγχρονης χειρουργικής επέμβασης LASIK, μετρούμενα από την άποψη της οπτικής οξύτητας, των αποτελεσμάτων διάθλασης και της ικανοποίησης των ασθενών, έχουν πλέον αναλυθεί. Μια ομάδα ερευνητών από κέντρα διαθλαστικής χειρουργικής στις ΗΠΑ και τη Γερμανία έχουν διερευνήσει 97 μελέτες LASIK που δημοσιεύθηκαν μεταξύ 2008 και 2015. Έτσι, αξιολογήθηκαν τα αποτελέσματα σχεδόν 68.000 οφθαλμικών επεμβάσεων.

Και η αξιολόγηση είναι σταθερά θετική.

• Το 98,6% των οφθαλμών ήταν εντός του βαθμού +/- 1.0 της διοπτρίας του τελικού διαθλαστικού αποτελέσματος.
• Και το πιο σημαντικό, το 98,8% των ασθενών ήταν ικανοποιημένοι με τα αποτελέσματα LASIK.⁷

Ποια είναι τα μειονεκτήματα της χειρουργικής επέμβασης ματιών με την μέθοδο LASIK;

Μια επέμβαση δεν μπορεί ποτέ να είναι χωρίς κινδύνους. Όσο μεγαλύτερο είναι το οπτικό ελάττωμα, τόσο πιθανότερη είναι η εμφάνιση παρενεργειών. Γενικά, η θεραπεία με λέιζερ χρησιμοποιείται για ασθενείς με χαμηλή, μεσαία και υψηλή μυωπία/υπερμετρωπία, (δείτε παρακάτω), με χαμηλή υπερμετρωπία(έως και +4 βαθμούς διοπτρίας), και για αστιγματισμό. Ωστόσο, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι η υψηλή μυωπία είναι μια αποκαλούμενη προοδευτική ελάττωση, δηλαδή η διόρθωση της θα επανέλθει μετά από αρκετά χρόνια, ακόμα και μετά από μια επιτυχή επέμβαση της με λέιζερ. 

Οι τρεις μορφές μυωπίας:

• Μυωπία απλή (μέχρι –3D)
• Μυωπία modica (-3,25 έως –6,0D)
• Μυωπία gravis (πάνω από –6D) = προοδευτική

Εκτός αυτού, υπάρχουν και άλλοι περιορισμοί, για παράδειγμα αν ο κερατοειδής είναι πολύ λεπτός και επομένως δεν πρέπει να πάρει επέμβαση. Μόλις γίνει η ιατρική διαδικασία στο μάτι, ο κερατοειδής λεπταίνει και δεν μπορεί να υποβληθεί σε δεύτερο χειρουργείο.

Παρόλα αυτά μπορείτε πάντα να κάνετε μια χειρουργική επέμβαση, ειδικά όταν τα μάτια σας δεν ανέχονται φακούς επαφής ή δεν θέλετε να κάνετε χρήση γυαλιών.

Ένα πράγμα που πρέπει να έχετε κατά νου είναι ότι όλοι οι οφθαλμίατροι φορούν γυαλιά κατά την διαδικασία της επέμβασης του ασθενή, και αποφεύγουν τις διάφορες επεμβάσεις (όπως η LASIK) στα δικά τους μάτια. Αυτό συμβαίνει επειδή η διαδικασία της χειρουργικής επέμβασης του ασθενή από τον γιατρό, μπορεί να φέρει ορισμένους κινδύνους που δεν μπορούν μετά να ανατρέψουν τα αρνητικά αποτελέσματα τους.

Το να έχετε ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια της χειρουργικής επέμβασης και τις συνέπειές της στην όρασή σας, είναι σίγουρα κατανοητό. Αν έχετε ερωτήσεις ή αμφιβολίες, καλό θα ήταν να συμβουλευτείτε έναν οφθαλμίατρο που θα απαντήσει σε κάθε ερώτηση που έχετε σχετικά με την LASIK.

Πόσο κοστίζει η μέθοδος LASIK;

Η προοπτική βελτίωσης της όρασης και η αποφυγή χρήσης γυαλιών ή φακών επαφής καθιστά την LASIK ελκυστική για πολλούς ανθρώπους. Παρόλα αυτά η χειρουργική επέμβαση δεν είναι και τόσο οικονομική. Ανάλογα με το πόσο σοβαρό είναι το πρόβλημα της όραση, ποιον χειρουργό θα επιλέξετε και ποια τεχνολογία χρησιμοποιεί, θα πρέπει να πληρώσετε μεταξύ 800 και 1000 ευρώ ανά μάτι. Στην τιμή συμπεριλαμβάνονται συχνά η ουσιαστική επέμβαση, η προ- και μετα-χειρουργική φροντίδα, και μια διαδικασία παρακολούθησης εάν η LASIK επέμβαση απαιτούσε τελικά λεπτές διαδικασίες.⁹

Οι παράγοντες που επηρεάζουν την τιμή:¹⁰

• Ο βαθμός διόρθωσης της όρασης: Η χειρουργική επέμβαση ματιών LASIK είναι συνήθως πιο ακριβή για άτομα με εξαιρετικά κακή όραση. Αυτό σημαίνει ότι, όσο χειρότερη είναι η όραση σας, τόσο πιο ακριβή θα είναι η θεραπεία σας.
• Ο τύπος της τεχνολογίας λέιζερ: Ένα άλλο στοιχείο του κόστους χειρουργικών επεμβάσεων LASIK είναι ο τύπος της τεχνολογίας που χρησιμοποιείται. Οι νέες τεχνολογίες συχνά κοστίζουν περισσότερο από της παλαιότερες. Πριν αποφασίσετε για την τεχνολογία, φροντίστε να ζητήσετε την κόστος της διαδικασίας, ώστε να γνωρίζετε ακριβώς τι να περιμένετε.
• Η τεχνογνωσία του γιατρού και η φήμη της κλινικής: Το κόστος της χειρουργικής επέμβασης LASIK μπορεί επίσης να εξαρτάται και από τη χειρουργική ικανότητα του γιατρού. Οι έμπειροι χειρουργοί που εργάζονται σε γνωστές κλινικές τείνουν να χρεώνουν περισσότερο, δεδομένου ότι φέρνουν ένα υψηλότερο επίπεδο δεξιοτήτων στη διαδικασία.

Lasik ή PRK; Ποια χειρουργική επέμβαση είναι καλύτερη;

Τελευταίο αλλά εξίσου σημαντικό είναι να γνωρίζετε για μια άλλη δημοφιλής χειρουργική διόρθωση της όρασης που συχνά συγκρίνεται με την LASIK. H Φωτοδιαθλαστική κερατεκτομή (PRK) δοκιμάστηκε για πρώτη φορά το 1987 και θεωρείται ο προκάτοχος της LASIK. Όπως και η LASIK, η PRK είναι μια μορφή διαθλαστικής χειρουργικής για τη διόρθωση της μυωπίας, της υπερμετρωπίας και του αστιγματισμού. Η PRK λειτουργεί επίσης ανασχηματίζοντας τον κερατοειδή χιτώνα με ένα λέιζερ διέγερσης έτσι ώστε το φως που εισέρχεται στο μάτι να εστιάζεται σωστά στον αμφιβληστροειδή για καθαρή όραση. Ωστόσο, υπάρχουν μερικές διαφορές που θα θέλαμε να σας υποδείξουμε.

• Η κύρια διαφορά μεταξύ PRK και LASIK είναι το πρώτο βήμα της διαδικασίας. Η PRK έχει σχεδιαστεί για να διορθώνει τα ελαττώματα της όρασης χρησιμοποιώντας ένα λέιζερ excimer για να αναμορφώσει τον κερατοειδή χιτώνα χωρίς να δημιουργήσει κάποιον διαχωρισμό μέσα του. Πρώτα, στην PRK το λεπτό εξωτερικό στρώμα του κερατοειδούς, ο επιθηλιακός ιστός του κερατοειδούς, ωθείται ή απομακρύνεται μηχανικά. Σε αντίθεση με την LASIK, η οποία δημιουργεί μια σχισμή του κερατοειδούς, η PRK αφήνει ένα λεπτό στρώμα επιθηλίου του κερατοειδούς.

• Στο επόμενο βήμα, το ειδικό excimer λέιζερ αφαιρεί τον κερατοειδή χιτώνα με ένα ορισμένο πάχος με βάση τις τιμές που μετρήθηκαν κατά την προκαταρκτική εξέταση. Η διαθλαστική ισχύς του κερατοειδούς μεταβάλλεται με τέτοιο τρόπο ώστε οι εισερχόμενες ακτίνες φωτός να χτυπούν τον αμφιβληστροειδή σωστά συνδεδεμένο – παράγετε μια καθαρή οπτική εικόνα.
• Τέλος, το επιθήλιο του κερατοειδούς ωθείται προς τα πίσω και καλύπτεται με θεραπευτικό φακό επαφής. Ο φακός προστατεύει το επιθήλιο κατά τη διάρκεια των πρώτων 3 έως 5 ημερών, δηλαδή έως ότου η επιφάνεια θεραπευτεί, και στη συνέχεια αφαιρείτε. Ωστόσο, μπορεί να χρειαστούν δύο έως τρεις μήνες για να σταθεροποιηθεί η όραση.¹¹

Ρίξτε μια ματιά στη σύγκριση των χαρακτηριστικών των PRK και LASIK:

	PRK	LASIK
Έξοδα	από 750 € ανά μάτι	από 895 € ανά μάτι
Εφαρμογή από το	1987	1990
Με διαχωρισμό του κερατοειδούς	Όχι	Ναι
Διάρκεια της θεραπείας	15 – 30 Λεπτά	15 – 30 Λεπτά
Χρόνος Θεραπείας	Πιθανότητα πόνου: 4 ημέρες – Χρόνος αποκατάστασης: 8 έως 12 βδομάδες	Πιθανότητα πόνου: 1 με 2 ημέρες – Χρόνος αποκατάστασης: 2 βδομάδες
Άλλα χαρακτηριστικά	Ιδανική για λεπτούς, επίπεδους ή πολύ απότομους κερατοειδείς	Κατάλληλη για έναν κανονικό κερατοειδή

Το κείμενο αυτό δημιουργήθηκε με την τεχνογνωσία του οπτικού μας Jakub Odchazel.

¹FDA ²webmd ³Laser Surgery Hub ⁴Der Spiegel ⁵Der Spiegel ⁶American Refractive Surgery Council ⁷All about vision

⁹VSP ¹⁰VSP ¹¹Augen Lasern Vergleich